'%3e%3ctitle%3epuzzle-piece%3c/title%3e%3cpath d='M29.728 19.616q0 1.44-0.8 2.4t-2.208 0.96q-0.736 0-1.376-0.32t-1.056-0.672-1.024-0.672-1.248-0.32q-1.984 0-1.984 2.208 0 0.704 0.288 2.080t0.256 2.048v0.096q-0.384 0-0.576 0-0.608 0.064-1.728 0.224t-2.080 0.224-1.76 0.096q-1.088 0-1.824-0.48t-0.736-1.504q0-0.64 0.288-1.248t0.704-1.024 0.672-1.056 0.288-1.376q0-1.408-0.96-2.208t-2.4-0.8q-1.504 0-2.56 0.832t-1.056 2.272q0 0.768 0.288 1.472t0.576 1.152 0.608 0.96 0.256 0.896q0 0.8-0.8 1.6-0.672 0.608-2.112 0.608-1.696 0-4.352-0.416-0.16-0.032-0.512-0.064t-0.48-0.096l-0.224-0.032q-0.032 0-0.064 0t-0.032-0.032v-18.272q0.032 0 0.32 0.064t0.608 0.064 0.384 0.064q2.656 0.448 4.352 0.448 1.44 0 2.112-0.64 0.8-0.768 0.8-1.568 0-0.416-0.256-0.928t-0.608-0.928-0.576-1.152-0.288-1.472q0-1.472 1.056-2.304t2.592-0.8q1.408 0 2.368 0.8t0.96 2.208q0 0.736-0.288 1.376t-0.672 1.056-0.704 0.992-0.288 1.28q0 1.024 0.736 1.504t1.824 0.448q1.152 0 3.232-0.256t2.912-0.288v0.032q-0.032 0.032-0.064 0.288t-0.096 0.608-0.064 0.384q-0.416 2.688-0.416 4.384 0 1.44 0.608 2.080 0.8 0.832 1.6 0.832 0.384 0 0.896-0.256t0.96-0.608 1.152-0.608 1.472-0.256q1.472 0 2.272 1.056t0.832 2.56z'/%3e%3c/svg%3e)
'%3e%3ctitle%3epencil%3c/title%3e%3cpath d='M6.496 27.424l1.6-1.632-4.192-4.192-1.632 1.632v1.92h2.304v2.272h1.92zM15.808 10.848q0-0.384-0.384-0.384-0.16 0-0.288 0.128l-9.696 9.664q-0.128 0.128-0.128 0.32 0 0.384 0.416 0.384 0.16 0 0.288-0.128l9.696-9.664q0.096-0.128 0.096-0.32zM14.848 7.424l7.424 7.424-14.848 14.88h-7.424v-7.456zM27.040 9.152q0 0.928-0.64 1.6l-2.976 2.976-7.424-7.456 2.976-2.944q0.64-0.672 1.6-0.672 0.928 0 1.632 0.672l4.192 4.192q0.64 0.704 0.64 1.632z'/%3e%3c/svg%3e)
12. oktober, 2024
Zomaar een tang
Het is het weekend van het glutenvrije kamp (helemaal) in Otterlo. Anouk neemt voor de zevende keer deel en verheugt zich er al weken op. Voor haar is dit het enige weekend van het jaar dat zij zich niet anders voelt dan de rest. Niemand hoeft speciaal rekening met haar te houden; ze kan zonder zorgen alles eten en ontmoet anderen die begrijpen waar ze dagelijks tegenaan loopt.
Het blijft moeilijk om de impact van coeliakie over te brengen op iemand die het zelf niet ervaart. Nee, er is geen directe, zichtbare reactie als ze per ongeluk gluten binnenkrijgt. Geen rode ogen, geen niesbui en geen acute ademnoot omdat haar keel opzwelt. Dus hoe erg is het als ze af en toe misselijk is of buikpijn krijgt? Dat heeft iedereen tenslotte wel eens. Helaas gaat coeliakie veel verder dan dat; de gevolgen op lange termijn zijn niet te onderschatten. Maar los van de medische impact van de reactie op gluten is vooral het sociale aspect van coeliakie lastig, zeker in de puberteit. Een puber wil geen ziekte die ervoor zorgt dat ze een uitzondering is en iedereen voortdurend rekening met haar moet houden. Gelukkig voor Anouk is ze die thuis intussen samen met haar vader, maar daarbuiten is ze de enige. En als ik heel eerlijk ben, vind ik het zelf ook vaak nog lastig dat iedereen altijd maar rekening met ons moet houden.
Zo werden we afgelopen zomer uitgenodigd voor een BBQ. Zoals eigenlijk altijd werd er enorm met ons meegedacht. Het BBQ-rooster en de tangen waren grondig schoongemaakt, alles wat op de BBQ kwam te liggen was glutenvrij en de hamburgerbroodjes lagen apart om kruisbesmetting te voorkomen. Heel even dreigde het mis te gaan met de marinade voor de kip die terloops tijdens een telefoongesprek ter sprake kwam. Uiteindelijk werd de glutenvrije sojasaus nog in huis gehaald. Tot slot waren er zelfs twee glutenvrije gebakjes. Superlief allemaal en dat benadrukte ik, zoals elke keer weer, keer op keer.
Maar toen stond ik even bij de BBQ. Ik zag hoe een hamburger met een tang op een glutenvol broodje werd gelegd. De tang raakte daarbij wel degelijk het broodje aan. Was dit de eerste keer? Wat nu? Moest ik de gastheer, die zo zijn best had gedaan, lastigvallen met mogelijke kruimels die bij een volgende draaibeurt vanaf diezelfde tang op één van de hamburgers terecht zou komen? Hoe groot was die kans? Doe ik of mijn neus bloedt, of zeg ik er wat van? Ik deed het laatste. Coeliakie is een serieus te nemen auto-immuun ziekte. Natuurlijk ben ik dankbaar wanneer er zo goed rekening wordt gehouden, maar het is ook gewoon bittere noodzaak. Dus, om even in BBQ sferen te blijven: elke andere reactie van mijn kant zou slaan als een tang op een glutenvol broodje.
Zomaren over gluten
* 2017
* 2020
* 2021
* 2022
* 2023